W nowym, obowiązującym od 31 marca 2025 r. programie „Czyste Powietrze” można otrzymać dofinansowanie m.in. na wymianę kopciucha, okien, drzwi, ocieplenie budynku, wentylację mechaniczną z odzyskiem, audyt energetyczny. W naszym Urzędzie Miejskim można uzyskać informacje o możliwościach dofinansowania, pomoc przy składaniu wniosku, a potem jego rozliczaniu.
Jak długo będzie trwał program?
Program obejmuje lata 2018-2032. Umowy z beneficjentami podpisywane będą do 31 grudnia 2030 r. Środki będą wydatkowane przez WFOŚiGW do 31 grudnia 2032 r.
Jakie są rodzaje dofinansowania?
W programie dostępne są obecnie następujące formy wsparcia:
- dotacja – przyznawana przez wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW), a wypłacana w całości lub maksymalnie w trzech częściach po złożeniu wniosku o płatność i udokumentowaniu realizacji przedsięwzięcia;
- dotacja z prefinansowaniem – dostępna jest dla podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania; wypłacana jest zaliczkowo przed rozpoczęciem inwestycji na podstawie dyspozycji wypłaty zaliczki złożonej przez beneficjenta wraz z fakturą zaliczkową wystawioną przez wykonawcę, który zawarł umowę z beneficjentem na realizację przedsięwzięcia w ramach prefinansowania. Uwaga! Prefinansowanie w nowej odsłonie dostępne jest tylko przez operatora. (Gmina Lubliniec już podpisała porozumienie .)
Kto może otrzymać dofinansowanie?
O dofinansowanie mogą występować osoby, które
- od przynajmniej trzech lat przed złożeniem wniosku (nie dotyczy spadków) są właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego lub wydzielonego w nim lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą,
- spełniają kryteria dochodowe określone w programie, a w przypadku najwyższego dofinansowania – także wymogi dotyczące standardu energetycznego budynku.
Jakie warunki musi spełniać budynek, aby można było przeprowadzić modernizację?
Budynek musi mieć pozwolenie na budowę wydane do 31 grudnia 2020 r. Warunki zależą od wskaźnika zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania.
Na co można otrzymać dofinansowanie?
Dla budynków o wskaźniku poniżej 80 kWh/(m²·rok). Jeśli budynek ma przestarzałe źródło ciepła na paliwo stałe (niższe niż 5. klasa wg EN 303-5), modernizacja obejmuje:
- demontaż starego źródła ciepła,
- zakup i montaż nowego źródła ciepła zgodnego z programem,
- dodatkowo: wymianę instalacji c.o. i c.w.u., wykonanie dokumentacji technicznej.
Dla budynków o wskaźniku od 80 do 140 kWh/(m²·rok) możliwe są trzy zakresy przedsięwzięcia:
- tylko źródło ciepła
- lub tylko termomodernizacja (jeśli już jest efektywne źródło ciepła)
- lub źródło ciepła i termomodernizacja.
W zależności od zakresu wymagana jest lub nie redukcja wskaźnika:
- w przypadku, gdy w ramach przedsięwzięcia wymieniane jest tylko źródło ciepła: brak zwiększenia,
- w przypadku, gdy w ramach przedsięwzięcia realizowana jest termomodernizacja: nie więcej niż 80 kWh /(m2*rok), przy czym zmniejszenie wartości wskaźnika musi wynieść co najmniej 40%.
Jeśli wskaźnik przekracza 140 kWh/(m²·rok), przedsięwzięcie musi zapewnić redukcję zapotrzebowania na energię do maksymalnie 140 kWh/(m²·rok) oraz zmniejszenie zużycia co najmniej o 40%. W ramach modernizacji można wykonać:
- wymianę źródła ciepła (tylko wtedy, gdy budynek nie jest wyposażony w źródło ciepła spełniające warunki programu),
- wymianę instalacji centralnego ogrzewania,
- montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- termomodernizację (ocieplenie budynku, wymiana okien, drzwi, bram garażowych),
- dokumentację projektową i ekspertyzy.
Czy audyty energetyczne są obowiązkowe?
Tak, wymagane są:
- audyt energetyczny przed rozpoczęciem inwestycji oraz dokument podsumowujący audyt energetyczny, który jest obowiązkowym załącznikiem do wniosku o dofinansowanie, określającym rodzaj i zakres przedsięwzięcia, który będzie wymagany do zrealizowania w celu uzyskania dotacji
- świadectwo charakterystyki energetycznej po zakończeniu przedsięwzięcia.
Czy działalność gospodarcza prowadzona w budynku wpływa na możliwość uzyskania dofinansowania?
Gdy w budynku/lokalu mieszkalnym, w którym realizowane jest przedsięwzięcie, prowadzona jest działalność gospodarcza (zgodnie z unijnym prawem konkurencji), wysokość dofinansowania jest pomniejszana proporcjonalnie do powierzchni wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej. Gdy działalność gospodarcza jest prowadzona na powierzchni przekraczającej 30 proc. powierzchni całkowitej budynku/lokalu mieszkalnego, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania (nawet jeżeli działalność gospodarcza ma charakter sezonowy).
Jakie są obowiązki wnioskodawcy?
Aby otrzymać dotację, wnioskodawca musi:
- wykonać audyt energetyczny przed rozpoczęciem inwestycji, a wraz z nim dokument podsumowujący audyt energetyczny i ten dokument dołączyć do wniosku o dofinansowanie,
- po zakończeniu przedsięwzięcia przedstawić świadectwo charakterystyki energetycznej, które potwierdzi spełnienie wymogów programu,
- wykonać cały zakres prac wskazany w dokumencie podsumowującym audyt,
Po realizacji inwestycji w budynku nie może być użytkowane źródło ciepła niższej klasy niż 5.
Kiedy dotacja nie zostanie przyznana, dofinansowanie nie zostanie wypłacone?
- jeśli budynek/lokal mieszkalny jest wykorzystywany sezonowo lub jest budynkiem gospodarczym,
- jeśli wnioskodawca sprzedał nieruchomość przed zakończeniem wypłat dotacji,
- jeśli wnioskodawca jest beneficjentem programu w związku z realizacją przedsięwzięcia w innym budynku/lokalu mieszkalnym na podstawie WOD złożonego w naborze od 22. Kwietnia 2024 r.
- jeśli powierzchnia wykorzystywana na działalność gospodarczą przekracza 30 proc. całkowitej powierzchni budynku,
- jeśli budynek powstał po 31 grudnia 2020 r. i jego budowa została zgłoszona po tej dacie.
Czy można korzystać z dofinansowania, jeśli budynek jest używany tylko sezonowo?
Nie, dofinansowanie przysługuje tylko na budynki/lokale mieszkalne użytkowane całorocznie.
Czy można dowolnie zmieniać przeznaczenie budynku po zakończeniu przedsięwzięcia?
Nie, przez 5 lat od zakończenia inwestycji budynek/lokal musi pozostać obiektem mieszkalnym. W tym czasie nie można demontować urządzeń objętych dotacją ani instalować nowych źródeł ciepła niespełniających wymagań programu.
